Εκπιπτόμενες Δαπάνες Επιβατικών Ι.Χ
Ένα εύλογο και συνηθισμένο ερώτημα που καλούμαστε να απαντήσουμε οι λογιστές φοροτεχνικοί τόσο στους νέους όσο και στους παλαιότερους επαγγελματίες είναι το « Τελικά ποια έξοδα μπορώ να κάνω ως επαγγελματίας και να αφαιρεθούν από τα έσοδα μου;» Συνήθως ακολουθεί και ένα δεύτερο ερώτημα που αφορά τις δαπάνες των ΕΙΧ αυτοκινήτων τους.
Για να απαντήσουμε στο παραπάνω θα πρέπει να ξεκαθαριστεί πρώτον το τι ορίζει και αναγνωρίζει η φορολογική διοίκηση ως εκπιπτόμενη δαπάνη, δεύτερον να ξεκαθαρισθεί η έννοια της παροχής σε είδος και τρίτον να αποσαφηνισθεί το θέμα αναγνώρισης ή όχι του Φ.Π.Α
ΕΚΠΙΠΤΟΜΕΝΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ
ΓΕΝΙΚΑ
Ο νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος ΚΦΕ Ν.4172/2013 που είναι σε ισχύ εφαρμόζεται για όλες τις δαπάνες των επιχειρήσεων από 01/01/2014 και έπειτα.
Η λογική του νόμου είναι «έκπτωση όλων των παραγωγικών δαπανών που επιφέρουν, μακροπρόθεσμα ή βραχυπρόθεσμα , έσοδα στην επιχείρηση , ή νομική οντότητα».
Συγκεκριμένα για να μπορέσει να εκπέσει μια επιχείρηση μία δαπάνη, θα πρέπει να πληρούνται οι κάτωθι κανόνες
1) Πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της, δηλαδή οι δαπάνες που κρίνονται απαραίτητες από τον επιχειρηματία ή τη διοίκηση της επιχείρησης για την επίτευξη του επιχειρηματικού σκοπού, την ανάπτυξη των εργασιών, τη βελτίωση της θέσης της στην αγορά, εφόσον αυτή ενεργείται μέσα στο πλαίσιο της οικονομικής αποστολής της και συμβάλλει στη δημιουργία φορολογητέου εισοδήματος, δηλαδή όλες εκείνες οι δαπάνες οι οποίες θα δημιουργήσουν συνθήκες κέρδους βραχυπρόθεσμα ή/και μακροπρόθεσμα.
2) Αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η αξία της δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας, στη βάση των στοιχείων που διαθέτει η φορολογική διοίκηση, δηλαδή δεν πρέπει να είναι εικονικές ή πλασματικές ή υποτιμολογημένες ή υπερτιμολογημένες.
3) Εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά, δηλαδή οι δαπάνες θα πρέπει να έχουν καταχωρισθεί στα τηρούμενα βιβλία της επιχείρησης είτε με βάση τα αποδεικτικά στοιχεία (π.χ. τιμολόγια κ.λπ.) είτε απολογιστικά (π.χ. αποσβέσεις).
ΕΞΟΔΑ ΚΙΝΗΣΗΣ
ΓΕΝΙΚΑ
Σχετικά με τις δαπάνες που αφορούν τα έξοδα κίνησης, συντήρησης και γενικά τα έξοδα που αφορούν τα αυτοκίνητα των εταιριών, αλλά και των επιχειρήσεων και των ιδιοκτητών ατομικής επιχείρησης.
Στο άρθρο 23 του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν.4172/2014), που αναφέρεται στις δαπάνες που δεν εκπίπτουν, δεν κάνει αναφορά στις δαπάνες αυτοκινήτων.
Άρα όλες οι δαπάνες που αφορούν στα οχήματα των επιχειρήσεων, εκπίπτουν κανονικά από τα βιβλία τους.
Σε περίπτωση που υπάρχουν εργαζόμενοι στην εταιρία, που πραγματοποιούν αυτές τις δαπάνες, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις , αυτές οι δαπάνες που εκπίπτει η επιχείρηση θεωρούνται πρόσθετες αμοιβές γι’ αυτούς (Παροχές σε είδος)
Αν λοιπόν έχουμε ένα αυτοκίνητο στην επιχείρηση και πληρούνται οι παραπάνω όροι, δηλαδή χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο αυτό για τις ανάγκες της επιχείρησης , τότε μπορούμε να το αγοράσουμε με τιμολόγιο και να εκπίπτουμε τα έξοδα του. (βενζίνες, σέρβις, ελαστικά κλπ.) Εκπίπτουμε ακόμη και τις αποσβέσεις που προκύπτουν από το αυτοκίνητο.
Για παράδειγμα. Αν είσαστε γιατρός που κάνετε επισκέψεις κατ’ οίκον, σε περιοχές που δεν μπορεί κανείς να πάει με τα πόδια , π.χ. άλλους δήμους σε μεγάλες πόλεις ή κάποια χωριά εκτός πόλη, τότε δικαιολογούμε αυτοκίνητο και τα έξοδα που αναλογούν στις συγκεκριμένες επισκέψεις.
Αν όμως το ιατρείο είναι δυο τετράγωνα από το σπίτι και πηγαίνει και μια φορά την εβδομάδα στο νοσοκομείο της πόλης που είναι τρία τετράγωνα από το ιατρείο , δεν μπορούμε να δικαιολογήσουμε αυτοκίνητο- γενικά τα έξοδα που αφορούν τέτοιες δαπάνες
Δηλαδή από τις ελεγκτικές αρχές εξετάζεται πάντα το πραγματικό γεγονός
Τέλος σε περίπτωση που υπάρχει αυτοκίνητο στην επιχείρηση, το οποίο δεν χρησιμοποιείται για τις ανάγκες αυτής, π.χ. αν έχουμε ενοικιάσει ένα αυτοκίνητο και το οδηγεί η σύζυγος του επιχειρηματία , που δεν έχει σχέση με την επιχείρηση, και παρόλα αυτά εκδώσαμε τιμολόγια, τότε θα καταχωρούμε μεν αλλά θα αναμορφωθούν – απορριφθούν λογιστικά κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης.
Η διαδικασία της απόρριψης γίνεται από τον λογιστής – φοροτεχνικό, ο οποίος έχει την υποχρέωση να κάνει φορολογική αναμόρφωση στις δαπάνες που αναφέρονται στο άρθρο 23 του Ν. 4172/2013, και αφορά τις «Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες». ΄Όπως προαναφέραμε στο άρθρο 23 του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν.4172/2014), που αναφέρεται στις δαπάνες που δεν εκπίπτουν, δεν κάνει αναφορά στις δαπάνες αυτοκινήτων.
Για τις λοιπές δαπάνες αρμόδιος είναι ο έλεγχος να κρίνει αν πληρούν τους όρους του άρθρου 22 του ΚΦΕ, πέρα βέβαια από αυτές είναι πασιφανές πως αποτελούν προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες του επιχειρηματία.
ΠΑΡΟΧΗ ΣΕ ΕΙΔΟΣ
Γενικά
Οποιεσδήποτε παροχές σε είδος λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημά του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων 300 ευρώ ανά φορολογικό έτος και μόνο για το υπερβάλλον ποσό.
Η επιχείρηση μπορεί να δώσει ορισμένες παροχές στους εργαζομένους, τους εταίρους , τους μετόχους τους και τα συγγενικά πρόσωπα αυτών, οι οποίες θεωρούνται γι’ αυτός τους φορολογουμένους εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες.
Ο υπολογισμός της παροχής σε είδος με τη μορφή της παραχώρησης οχήματος σε εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο, γίνεται πλέον με την εφαρμογή προοδευτικής κλίμακας με βάση τη Λιανική Τιμή Προ Φόρων Αυτοκινήτων.
Η κλίμακα ξεκινάει από 4% σε οχήματα ως και 14.000 ευρώ ΛΤΠΦ και ανεβαίνει κλιμακωτά.
Κατά πάγια θέση της Διοίκησης, αποτελεί παροχή σε είδος ανεξαρτήτως ΛΤΠΦ η κατά τα προσδιοριζόμενη αξία παραχώρησης των οχημάτων που παρέχονται στους εργαζόμενους λόγω της θέσης τους π.χ. σε διευθυντές και επιθεωρητές πωλήσεων, τεχνικούς διευθυντές και λοιπά στελέχη (statuscars)
Σε όσες περιπτώσεις ο εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος συμμετέχει στο κόστος μισθώματος του οχήματος, η αξία της παραχώρησης αυτού δεν είναι δυνατό να μειωθεί καθόσον, βάσει του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, η αξία της παραχώρησης ενός εταιρικού οχήματος προσδιορίζεται με τρόπο τεκμαρτό, ως ποσοστό της ΛΤΠΦ του εκάστοτε οχήματος, μειούμενη βάσει παλαιότητας, χωρίς να προβλέπεται συνάρτηση της αξίας παραχώρησης αυτού με τις πραγματικές δαπάνες της παραχωρούσας επιχείρησης για το συγκεκριμένο όχημα
Η παροχή σε είδος δεν αφορά μόνο τους εργαζόμενους που έχουν χρεωθεί όχημα , αλλά και τους εταίρους και μετόχους των νομικών προσώπων και οντοτήτων, και τα συγγενικά πρόσωπα αυτών.
Αυτό σημαίνει ότι αν σε μία ατομική επιχείρηση υπάρχει ένα αυτοκίνητο το οποίο χρησιμοποιεί ο επιτηδευματίας , δεν καταλογίζεται ως παροχή σε είδος.
Αν όμως στην ατομική αυτή επιχείρηση υπάρχει προσωπικό και σε αυτό έχει χρεωθεί αυτοκίνητο ΕΙΧ , τότε σε αυτούς τους εργαζόμενους , αν πληρούν τις προϋποθέσεις, πρέπει να υπολογιστούν και να τους χρεωθούν πρόσθετες αμοιβές.
Το εισόδημα από μισθωτή εργασία που προκύπτει από τις αποδοχές – μισθούς των εργαζομένων, η δήλωση αυτή υποβάλλεται το αργότερο μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα από την ημερομηνία που οι αποδοχές αυτές καθίστανται δεδουλευμένες ακόμα και αν αυτές δεν έχουν πραγματικά καταβληθεί στους δικαιούχους.
Σύμφωνα με τις διευκρινίσεις για τις παροχές σε είδος και τις απαλλαγές εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις (Ε. 2197/2020) , τέτοιες δαπάνες μπορεί να είναι η παραχώρηση αυτοκινήτου ή οικίας, η παροχή σε είδος με τη μορφή δανείου και γενικότερα οι παροχές πάνω από 300 ευρώ.
Τα ποσά αυτά πρέπει να δηλωθούν με τις αποδοχές του Δεκεμβρίου στις δηλώσεις του Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών, και τυχών φόροι που προκύπτουν και εισφορά αλληλεγγύης, πρέπει να πληρωθεί μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Φεβρουαρίου .
Εξαιρέσεις Παροχής σε Είδος
Εξαιρούνται, ήτοι δεν θεωρούνται παροχή σε είδος, τα οχήματα που παραχωρούνται αποκλειστικά για επαγγελματικούς σκοπούς και έχουν ΛΤΠΦ έως δέκα επτά χιλιάδες (17.000) ευρώ Αν τα οχήματα αυτά έχουν ΛΤΠΦ άνω των 17.000 ευρώ, τότε για αυτά υπολογίζεται παροχή σε είδος με βάση τη συνολική ΛΤΠΦ.
Στην εν λόγω εξαίρεση εμπίπτουν τα οχήματα τα οποία παραχωρούνται από τις επιχειρήσεις σε συγκεκριμένους πωλητές, τεχνικούς και λοιπούς εργαζομένους, των οποίων η εργασία απαιτεί συχνή μετακίνηση εκτός των εγκαταστάσεων του εργοδότη (tool cars) και χρησιμοποιούνται για την επιχειρηματική δραστηριότητα του εργοδότη, ανεξάρτητα αν τα οχήματα αυτά μπορεί να χρησιμοποιούνται από τον δικαιούχο και εκτός του ωραρίου εργασίας τους.
Επίσης εξαιρούνται τα κοινόχρηστα οχήματα (toolcars), ανεξαρτήτως της ΛΤΠΦ αυτών ακόμα, δηλαδή, και αν υπερβαίνουν τις 17.000 ευρώ, τα οποία δεν έχουν παραχωρηθεί σε συγκεκριμένο υπάλληλο ή ομάδες υπαλλήλων, αλλά διατίθενται από την επιχείρηση με σκοπό να χρησιμοποιούνται εκ περιτροπής από το προσωπικό της, ως αναγκαίο μέσο για τη διεκπεραίωση της εργασίας που του έχει ανατεθεί
Επιπλέον εξαιρούνται
α) Τα οχήματα δοκιμών (test-drive), που διαθέτουν οι επιχειρήσεις εμπορίας αυτοκινήτων,
β) Τα οχήματα μεταφοράς προσωπικού (π.χ. mini-bus),
γ) Τα οχήματα που χρησιμοποιούν επιχειρήσεις (π.χ. ξενοδοχειακές επιχειρήσεις) για μεταφορά καλεσμένων ή πελατών τους,
δ) Τα οχήματα τα οποία διαθέτουν οι επιχειρήσεις επισκευής και συντήρησης (service) οχημάτων προσωρινά σε αντικατάσταση των επισκευαζόμενων,
ε) Τα οχήματα ιδιωτικής χρήσης που χρησιμοποιούνται από τις αεροπορικές εταιρείες και τις επιχειρήσεις διαχείρισης αεροδρομίων για την εξυπηρέτηση των αεροσκαφών και των επιβατών τους (αυτοκίνητα πίστας) καθώς και για την μεταφορά VIPS ή προσωπικού
Όσον αφορά σε κοινόχρηστα οχήματα, ανεξαρτήτως της ΛΤΠΦ αυτών, τα οποία δεν έχουν παραχωρηθεί σε συγκεκριμένο υπάλληλο ή ομάδες υπαλλήλων, αλλά διατίθενται από την επιχείρηση με σκοπό να χρησιμοποιούνται εκ περιτροπής από το προσωπικό της, ως αναγκαίο μέσο για τη διεκπεραίωση της εργασίας που του έχει ανατεθεί, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 13 του ν.4172/2013, δεδομένου ότι τα εν λόγω οχήματα δεν έχουν παραχωρηθεί από την εργοδότρια επιχείρηση και ως εκ τούτου δεν συνιστούν για τον εργαζόμενο παροχή σε είδος
Επισημαίνεται ότι έγκειται στην εκάστοτε εργοδότρια επιχείρηση να αποδείξει, με κάθε πρόσφορο μέσο π.χ. βιβλίο κίνησης, παραμονή κατά κανόνα του οχήματος στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης μετά το πέρας του ωραρίου, μη κατονομαζόμενοι χρήστες, κλπ) σε ενδεχόμενο φορολογικό έλεγχο εάν ένα όχημα από τα αναφερόμενα πιο πάνω έχει παραχωρηθεί ή όχι.
ΕΚΠΙΠΤΟΜΕΝΗ ΔΑΠΑΝΗ ΕΙΧ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Οι φορολογούμενοι που έχουν εισόδημα από εμπορική δραστηριότητα μπορούν να εκπίπτουν δαπάνες αυτοκίνητου από τα βιβλία τους.
Σε περίπτωση που έχουν όχημα στο όνομα τους αλλά δεν το έχουν αγοράσει με τιμολόγιο, μπορούν να εκπίπτουν τις δαπάνες που κάνουν για την επιχειρηματική τους δραστηριότητα.
Αν όμως έχουν αγοράσει το όχημα με τιμολόγιο και το έχουν καταχώρηση στα βιβλία τους, μπορούν πέρα από τις δαπάνες για την επιχειρηματική τους δραστηριότητα να εκπίπτουν και τις αποσβέσεις κάθε χρόνο.
Σε κάθε περίπτωση και εδώ ισχύει ο κανόνας που θέσαμε παραπάνω για το ΦΠΑ. Δηλαδή δεν μπορούν να εκπέσουν το Φ.Π.Α. σε οχήματα ΕΙΧ μέχρι 9 θέσεων.
Πολλοί, και ειδικά πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες, μας ρωτούν αν δικαιολογούν την αγορά ενός αυτοκίνητου ή την απόκτηση του με leasing , και την καταχώρηση στα βιβλία τους.
Στην φορολογία τα θέματα εξετάζονται βάσει των πραγματικών γεγονότων.
Ένας γιατρός οδοντίατρος που έχει το ιατρείο του δυο χιλιόμετρα από το σπίτι του και ουσιαστικά δουλεύει μόνο στο ιατρείο του , αν και δεν απαγορεύεται, δεν θα μπορούσε να δικαιολογήσει την αγορά ενός αυτοκινήτου και υπέρογκες δαπάνες γι’ αυτό.
ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΑΓΟΡΑΣ ΕΙΧ
Η αγορά Ε.Ι.Χ. από επιτηδευματία ατομικής επιχείρησης δεν απαλλάσσετε από τα τεκμήρια διότι δεν θεωρείται αγορά πάγιου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης από πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα
Στην έννοια του επαγγελματικού εξοπλισμού δεν περιλαμβάνεται η αγορά ή ανέγερση ακινήτου καθώς και η απόκτηση Ι.Χ. επιβατικού αυτοκινήτου, για τα οποία ισχύει σε κάθε περίπτωση το τεκμήριο απόκτησης.
ΕΚΠΤΩΣΗ Φ.Π,Α
Γενικά
Δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου με τον οποίο έχουν επιβαρυνθεί οι δαπάνες:
α) αγοράς, εισαγωγής ή ενδοκοινοτικής απόκτησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων.
β) αγοράς, εισαγωγής ή ενδοκοινοτικής απόκτησης οινοπνευματωδών ή αλκοολούχων ποτών, εφόσον αυτά προορίζονται για την πραγματοποίηση μη φορολογητέων πράξεων.
γ) δεξιώσεων, ψυχαγωγίας και φιλοξενίας γενικά,
δ) στέγασης, τροφής, ποτών, μετακίνησης και ψυχαγωγίας για το προσωπικό ή τους εκπροσώπους της επιχείρησης,
ε) αγοράς, εισαγωγής ή ενδοκοινοτικής απόκτησης επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μέχρι εννέα (9) θέσεων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων, σκαφών και αεροσκαφών ιδιωτικής χρήσης που προορίζονται για αναψυχή ή αθλητισμό, καθώς και οι δαπάνες καυσίμων, επισκευής, συντήρησης, μίσθωσης και κυκλοφορίας αυτών γενικά. Η διάταξη αυτή δεν εφαρμόζεται για τα πιο πάνω μεταφορικά μέσα. Εφόσον προορίζονται για πώληση, μίσθωση ή μεταφορά προσώπων με κόμιστρο.
ΕΚΠΤΩΣΗ Φ.Π.Α Ε.Ι.Χ
Είναι λοιπόν κατανοητό ότι όλες οι δαπάνες των ΕΙΧ αυτοκινήτων μέχρι 9 θέσεων δεν εκπίπτουν φορολογικά ως εισροές ΦΠΑ , από τα ακαθάριστα έσοδα των οντοτήτων.
Τόσο το καθαρό ποσό , όσο και ο ΦΠΑ αποτελούν δαπάνη από την επιχείρηση και αφαιρείται από τα έσοδά της ώστε να εξευρεθεί το καθαρός εισόδημα (κέρδος) που θα φορολογηθεί.
Στην περίπτωση που κάποιο μέρος της δαπάνης θεωρηθεί μη εκπιπτόμενη δαπάνη για την επιχείρηση, (π.χ. χρήση αυτοκινήτου της εταιρίας από συγγενικό πρόσωπο του επιχειρηματίας που δεν έχει σχέση με την παραγωγική λειτουργία της επιχείρησης), τότε δεν αναγνωρίζεται ως δαπάνη και ο αναλογούν ΦΠΑ.
Με βάση λοιπόν την συγκεκριμένη διάταξη , αφού ο ΦΠΑ των ΕΙΧ αυτοκινήτων δεν θεωρείται ΦΠΑ εισροών, αλλά δαπάνη , δεν αναγνωρίζεται και αυτή.
Στην ερώτηση πως θα βρεθεί ποια είναι η πραγματική χρήση του αυτοκινήτου ή το ποιος κάνει χρήση του, θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι υπάρχουν στοιχεία που μπορούν να προσδιορίσουν το χρήστη του οχήματος. Αυτά μπορεί να είναι το ασφαλιστήριο συμβόλαιο , το όνομα του χρήστη σε περίπτωση χρονομεριστικής μίσθωσης ή ακόμη και από έγραφα της τροχαίας (κλήσεις, κάρτες ελευθέρας σε δακτύλιο κ.λ.π.)
Σε αντίθεση, ένας γιατρός παθολόγος σε ένα αγροτικό ιατρείο ή ένας φυσιοθεραπευτής, που αποδεδειγμένα ο πρώτος επισκέπτεται ασθενείς σε χωριά και ο δεύτερος κάνει θεραπείες κατ’ οίκων, μπορούν να δικαιολογήσουν την αγορά ενός αυτοκινήτου, και αποδεικνύονται από τα πραγματικά γεγονότα ,π.χ. τα έσοδα που κόβει σε ασθενείς.
Πηγή: fprees.gr Απόστολος Αλωνιάτης